Kilka słów o odnawialnych i nieodnawialnych źródłach energii – Wiedza na temat różnych rodzajów energii
Dbałość o środowisko naturalne z roku na rok zyskuje na znaczeniu. Na rynku pojawia się coraz więcej ekologicznych produktów, rządy natomiast ograniczają zużycie plastiku oraz segregują śmieci. Wszystko po to, aby pomóc naturze.
Bycie „EKO” to już nie tylko moda – to świadomy wybór. Wśród licznych zmian przyjaznych środowisku na szczególną uwagę zasługuje wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (OZE) – źródeł bazujących na odnawialnych, a zarazem niewyczerpywalnych surowcach.
Jak wygląda korzystanie z OZE w Polsce i na świecie? Co warto o nich wiedzieć, a także – czy Ty jako jednostka możesz dzięki nim być bardziej ekologiczny?
Jak zmiany klimatu wpływają na Twoje codzienne życie
Jeśli chodzi o ekologię, współczesny świat – zwłaszcza środowisko naukowe i aktywistyczne – skupia się na dwóch zasadniczych problemach: globalnym ociepleniu oraz nadmiernej ilości odpadów. Większość ludzi uważa, że jeżeli czegoś nie widać, to to nie istnieje. Cieplejszy klimat powoduje topnienie lodowców i wzrost poziomu wód w oceanach, a one są zanieczyszczane górami śmieci, które skażają wodę, przyczyniając się do śmierci wielu zwierząt. Zarówno ocieplanie klimatu, jak i wzrost zanieczyszczeń to wina człowieka. Nie da się ukryć, że każdy z nas jest pośrednio odpowiedzialny za zwiększoną emisję CO2 do atmosfery. Zmiany jednak trudno sobie wyobrazić, a ich skutki dotykają nas w sposób bezpośredni. Suchy placek ziemi w miejscu niegdyś zielonego trawnika pod blokiem, zima pozbawiona śniegu czy gwałtowne fale upałów latem, a także szerzący się w polskich miastach smog – to tylko wierzchołek góry lodowej.
Nieodnawialne źródła energii i ich wpływ na środowisko
Wzrost zapotrzebowania na energię jest tak ogromny, że tradycyjne źródła energii bardzo szybko stają się niewystarczalne. Współczesne gospodarki krajów rozwiniętych bazują na paliwach kopalnianych. Złoża ulegają jednak wyczerpaniu. Coraz więcej państw zmuszonych jest do ich importu z najdalszych zakątkach globu, łącznie z Arktyką. Wytwarzanie energii ze źródeł nieodnawialnych jest coraz droższe i z roku na rok coraz mniej opłacalne. Nie sposób nie wspomnieć o kwestiach politycznych. Nierównomierne rozłożenie złóż paliw kopalnych na świecie generuje konkurencję wśród państw zmilitaryzowanych, prowadząc tym samym do konfliktów zbrojnych.
Wykorzystywanie paliw kopalnych oddziałuje także na sferę społeczną. Zarówno wydobycie węgla, jak i ropy obarczone jest ogromnym ryzykiem. Wypadki w kopalniach czy na platformach wiertniczych zdarzają się praktycznie codziennie. Wycieki ropy z tankowców zanieczyszczają wody mórz i oceanów. Wzmożona eksploatacja nieodnawialnych źródeł energii sprawia, że podnosi się poziom wód. Ludność wielu wiosek i miast musiała opuścić swoje domy, gdyż zabrała je fala.
Naukowcy szacują, że jeszcze 30 lat, a pod wodą znajdą się Amsterdam oraz Wenecja. Wzrost temperatur i gwałtowne ocieplanie się klimatu sprzyjają szybszemu rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych.
Wdychanie produktów spalania węgla – pyłów i metali ciężkich – prowadzi do rozwoju procesów zapalnych w organizmie, a z czasem do powstania chorób nowotworowych. U dzieci zauważyć można natomiast wzrost problemów z astmą i zapaleniem oskrzeli. Nieodnawialne źródła energii uderzają bardzo mocno w gospodarkę. Doskonałym tego przykładem są coraz mniej rentowne kopalnie. Negatywny bilans ekonomiczny niemal zawsze skutkuje redukcją etatów.
Odnawialne źródła energii w walce z kryzysem klimatycznym
Skutki negatywnego wpływu paliw kopalnych nie tylko na środowisko, ale również społeczeństwo i gospodarkę zostały już jakiś czas temu zauważone na szczeblu międzynarodowym. Na przykładzie Unii Europejskiej – państwa Wspólnoty zobowiązały się do ograniczenia wydobycia i wykorzystania złóż emisyjnych oraz wprowadziły w życie inwestycje, sprowadzające się do korzystania z odnawialnych źródeł energii.
Większą wagę przywiązuje się także do segregowania śmieci, rozbudowy terenów zielonych czy retencjonowania wody.
Wśród odnawialnych źródeł energii prym wiedzie energia promieniowania słonecznego oraz energia wiatrowa – te odpowiadają za blisko 90 proc. udziału OZE w produkcji energii. Sama Polska z roku na rok zwiększa ilość inwestycji w tym zakresie. Czym jednak jest energia odnawialna? Odnawialne źródła energii bazują na ekologicznych, w pełni naturalnych i co najważniejsze niewyczerpywalnych zasobach. W porównaniu do węgla czy ropy są przyjazne środowisku.
1. Energia słoneczna
Wykorzystywana do wytwarzania energii elektrycznej (kolektory słoneczne) bądź ciepła (fotowoltaika) w ciągu ostatnich 5 lat szczególnie zyskała w Polsce na popularności. Wszystko za sprawą dopłat – zarówno dla firm, jak i gospodarstw domowych – mających na celu zachęcić do inwestycji w odnawialne źródła energii. Kolektory słoneczne pochłaniają energię słoneczną w postaci ciepła, przekazują ją do instalacji, gdzie w następnej kolejności można z niej korzystać. Fotowoltaika sprowadza się natomiast do instalacji specjalnych ogniw (najczęściej krzemowych), które pozyskują energię promieniowania słonecznego i przekształcają ją w prąd stały. Szacuje się, że pokrycie 0,3% powierzchni ziemi (wielkość Szwecji) panelami fotowoltaicznymi zaspokoiłoby potrzeby energetyczne całej ludności świata.
2. Energia wiatrowa
Obecnie najpopularniejsza w Polsce forma pozyskiwania energii z odnawialnych źródeł energii. Wykorzystanie energii z wiatru polega na pracy specjalnych turbin, które przekształcają energię kinetyczną wiatru w energię elektryczną. Jadąc pociągiem czy autem po polskich drogach nie sposób nie zauważyć wielkich połaci zieleni, a na nich ustawionych rzędami wiatraków –są to tzw. elektrownie wiatrowe. Jeden potocznie zwany „wiatrak” składa się z wieży, ruchomej gondoli oraz wirnika. Obracanie się wielkich łopat generuje energię.
3. Energia wodna
Woda kryje w sobie ogromny potencjał, jeśli chodzi o pozyskiwanie energii. Nietrudno domyślić się, że energia wodna polega na wykorzystaniu przepływającej wody. Za przekształcanie powstałej energii kinetycznej z ruchu wody i zamianie jej w energię elektryczną odpowiada starannie zaprojektowany system spiętrzeń, zapór, turbin i oczywiście strumieni. Mówiąc o energii wodnej mamy na myśli również energią prądów i pływów – rozwiązanie sprowadzające się do wykorzystania regularnych zmian poziomu wody w morzach bądź oceanach. Niestety, budowa elektrowni pływowej jest szczególnie kosztochłonna, stąd też popularność tego przedsięwzięcia nie jest duża.
4. Energia biomasy
Biomasa to nic innego jak substancje pochodzenia roślinnego i zwierzęcego podlegające procesowi degradacji. W zależności od rodzaju materiału wyróżnia się biomasę stałą (drewno bądź rośliny), ciekłą (biopaliwa)oraz gazową (biogaz). Produkcja energii z biomasy sprowadza się do fotosyntezy oraz przekształcania w procesie spalania na energię możliwą do wykorzystania.
5. Energia geotermalna
Energia z wnętrza ziemi bazuje na cieple wody oraz skał, znajdujących się głęboko pod wierzchnią. To jedno z najtrudniej uzyskiwanych źródeł naturalnej energii. Do pozyskania zasobów – gorącej wody lub pary wodnej –niezbędne są głębokie odwierty. W następnej kolejności trafia ona do elektrowni geotermalnej, gdzie przekształcana jest w energię gotową do wykorzystania –cieplną lub coraz częściej elektryczną.
Korzyści z odnawialnych źródeł energii są niepodważalne.
Jako że mowa o niewyczerpanych zasobach, OZE gwarantują całkowite bezpieczeństwo energetyczne. Kolejne inwestycje generują kolejne miejsca pracy – będąc całkowitym przeciwieństwem działalności wspomnianych już kopalni. Pozyskiwanie energii z tak wielu EKO źródeł jest bezpieczne – nie tylko dla środowiska, ale również człowieka. Niezależność energetyczna wpływa na budżet państwa i niweluje ryzyko niesnasek pomiędzy krajami ościennymi.
Nie da się także ukryć, że pozyskiwanie energii z odnawialnych źródeł energii nie jest tak kosztochłonne, aniżeli w przypadku źródeł nieodnawialnych – paliw kopalnych i ropy.